Ehlader Araştırma Bölümü
İnsanın oturup kalktığı kimsenin ve arkadaşının insanın huy ve yapısı üzerindeki etkisi inkâr edilemez. Bu sebeple İslâmî metinlerde kötülerle oturup kalkmak yasaklanmış, iyilerle oturup kalkmak tavsiye edilmiştir. İmam Sâdık’tan (a.s) şöyle buyurduğu rivayet edilmektedir:
“Bid’atçilerle oturup kalkmayınız. Zira halkın gözünde onlardan biri sayılırsınız. Allah Resulü (s.a.a) buyuruyor: Kişi, dostunun ve yoldaşının dinindendir.”[1]
İmam diğer bir rivayette de şöyle buyuruyor:
“Müslümanın günahkârla, ahmakla ve yalancıyla arkadaşlık etmesi yakışık almaz.”[2]
Arkadaşın insanın davranışı ve huyları üzerindeki etkisine teveccühle, Masumlar’ın (a.s) siyerinde iyilerle arkadaşlık edilmesi ve ahlâkî sapmaları olan, kötü kimselerden uzak durulması konusu tekit edilmiştir. Burada bu siyerlerden birini örnek vermekle yetiniyoruz.
Amr bin Numan şöyle diyor: İmam Sâdık’ın (a.s) kendisinden hiç ayrılmayan, hep yanında olan bir arkadaşı vardı. Bir gün İmam’la (a.s) beraber ayakkabıcılar çarşısında yürüyorlardı ve onun Sindli uşağı da arkalarından geliyordu. Adamın uşağıyla bir işi vardı, üç kez arkasına baktı ama onu göremedi. Dördüncü sefer “Ey zinazâde! Neredesin?” diye bağırdı. İmam (a.s) elini alnına vurarak şöyle dedi: “Subhanallah, annesini zinayla mı itham ediyorsun? Ben senin takvalı olduğunu sanıyordum ama olmadığın anlaşıldı.” Adam, “Fedan olayım, onun annesi Sindli bir müşriktir.” dedi. İmam (a.s) buyurdu: “Her ümmetin bir evlilik usulü olduğunu bilmiyor musun? Benden uzaklaş.” Ben onları ölene kadar bir arada görmedim.[3]
[1] Kuleynî; Kâfî, C. 2, s. 376.
[2] a.g.e.
[3] Kuleynî; Kâfî, C. 2, s. 324.